دندانهای شیری میتوانند دچار پوسیدگی شوند.متخصص لمینت دندان رشت طبق گزارش آکادمی دندانپزشکی کودکان آمریکا در سال ۲۰۲۲، حدود ۶۰ درصد از کودکان آمریکایی تا سن ۵ سالگی دچار حفره دندانی شدهاند. در حالی که پوسیدگی دندان کاملاً قابل پیشگیری است، کمبود آموزش و دسترسی مقرون به صرفه به دندانپزشکان باعث شده است که در سالهای اخیر شیوع پوسیدگی دندان در کودکان افزایش یابد.
پوسیدگی دندان اطفال که به عنوان پوسیدگی دندان شیشه شیر نیز شناخته میشود، یکی از علل شایع پوسیدگی زودرس دندان در نوزادان و کودکان نوپا است. این پوسیدگی زودرس در اثر مکیدن طولانی مدت بطری پر از شیر، آب میوه یا نوشیدنیهای دیگر به غیر از آب ایجاد میشود، به خصوص اگر کودک را با شیشه بخوابانید. قندهایی که به طور طبیعی در این نوشیدنیها وجود دارند در اطراف دندانهای جدید کودک جمع شده و باعث پوسیدگی آنها میشوند. آغشته کردن پستانک به شکر شربت نیز میتواند همین مشکلات را ایجاد کند.
راههای جلوگیری از پوسیدگی دندانهای کودکان نوپا
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان شیشه شیر، هرگز کودک خود را با شیشه نخوابانید. هرگز پستانک را در شکر، عسل یا سایر شیرینیها فرو نکنید. آب میوه و نوشابه را محدود کنید و مصرف قند فرزندتان را تا حد امکان پایین نگه دارید.
مسواک زدن را به محض ظاهر شدن اولین دندان شروع کنید، با یک پارچه تمیز دندانهای کودک را تمیز کنید و کم کم به سمت مسواک نرم پیش بروید. در عرض شش ماه تا یک سال بعد از رشد اولین دندان شیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
پوسیدگی دندانهای کودکان رایج بوده اما قابل پیشگیری است. با آموزش مناسب، دسترسی به دندانپزشکی با کیفیت و مقرونبهصرفه و رژیم غذایی سالم، همه کودکان میتوانند یک عمر از سلامت دهان و دندان عالی برخوردار شوند.
آیا پوسیدگی دندانهای شیری باید درمان شود؟
درست است که دندانهای شیری میافتند، اما باید از آنها مراقبت شود. جلوگیری از پوسیدگی دندانهای شیری برای سلامت آینده دندانهای بزرگسال آنها بسیار مهم است. هنگامی که دندانهای شیری پوسیده میشوند، این امر میتواند باعث رشد نامناسب دندانهای دائمی شود. رشد نامناسب میتواند باعث مشکلات سلامتی در مراحل بعدی زندگی شود و به ارتودنسی گران قیمت یا حتی جراحی و همچنین درد و ناراحتی منجر شود.
معایب پوسیدگی در دندانهای شیری
- اختلال در رشد گفتار یا اختلالات گفتاری
- درد هنگام گاز گرفتن و جویدن غذا
- درد مزمن، التهاب دندانها و لثهها
- سردرد و درد فک
- حساسیت به گرما یا سرما در دندانها
- بوی بد دهان
- رشد نامناسب دندانهای بالغ که نیاز به مراقبتهای تهاجمی ارتودنسی یا جراحی دارند.
- گسترش پوسیدگی به دندانهای دیگر یا عفونت دندانهای دائمی
- عفونت دندان یا لثه
مراقبتهای دندانهای کودکان
کودک شما خواه علائم پوسیدگی داشته باشد یا نه باید هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کند. جرم گیری و معاینات منظم بخش مهمی از سلامت دهان و دندان است. به دندانپزشک و تیم آنها این امکان را میدهد که علائم هشدار دهنده پوسیدگی را مشاهده کرده و با جرم گیری دقیق، درمانها و هرگونه مداخلات دیگر را انجام داده و از گسترش پوسیدگی جلوگیری کنند.
در فاصله زمانی بین مراجعه به دندانپزشک، مطمئن شوید که کودک شما هر روز مسواک زده و نخ دندان میکشد. مراقب هرگونه نشانه پوسیدگی باشید و در صورت مشاهده، کودک خود را در فاصله زمانی زودتر در بین ویزیتهای منظم نزد دندانپزشک ببرید.
علائم پوسیدگی دندان کودکان که با چشم دیده میشود؟
هنگامی که صحبت از پوسیدگی دندانهای کودکان به میان میآید، علائم خاصی وجود دارد که با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است.
مراقب لکههای سفید گچی روی دندان باشید. این لکهها به دلیل کمبود کلسیم و تجمع پلاک روی دندانها ایجاد و منجر به از بین رفتن مینای دندان میشود. پوسیدگی دندان را میتوان در مرحله اولیه با تنظیم رژیم غذایی، افزودن مکملهای کلسیم، فلوراید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم تر، کند یا معکوس کرد. با ادامه روند دمینرالیزاسیون، مینای دندان بیشتر تجزیه میشود.
در مرحله پیشرفته تر پوسیدگی، ضایعات شروع به تشکیل روی سطح دندان میکنند. لکههای قهوهای روشن روی دندانهای کودک ظاهر میشوند. با بدتر شدن پوسیدگی، لکهها قهوه ای تیره تر و در نهایت سیاه میشوند. کودک ممکن است از درد دندان، التهاب لثه، مشکل در جویدن یا بلع، سردرد و درد فک شکایت کند.
در نهایت، پوسیدگی تمام مینای دندان را از بین برده و به قسمت بعدی یعنی عاج میرسد. عاج ماده ای بین سطح مینای دندان و قسمت داخلی پالپ دندان است. هنگامی که پوسیدگی به عاج رسید، پوسیدگی به عنوان یک حفره در نظر گرفته میشود که باید تمیز و پر شود. در این مرحله، دندان ممکن است نسبت به سرما یا گرما حساس تر شده و باعث درد مداوم شود. ممکن است لکههای قهوه ای تیره یا سیاه روی سطح مشاهده کنید. اگر درمان نشود، پوسیدگی به مرکز پالپ دندان گسترش مییابد که فقط با عصب کشی قابل درمان است. در نهایت این پوسیدگی باعث آبسه دندان شده که یا دندان میافتد و یا توسط دندانپزشک کشیده میشود.
علائم پوسیدگی دندان کودکان که با چشم دیده نمی شود؟
به یاد داشته باشید که تمام پوسیدگیهای دندانی با چشم قابل مشاهده نیستند. علائم دیگری وجود دارند که ممکن است نشان دهنده پوسیدگی یا حفره در دندانهای کودک شما باشد و باید به آنها توجه کنید. در ادامه رایج ترین علائم پوسیدگی دندان کودکان را میخوانیم.
- حساسیت به گرما یا سرما روی دندانها
- لثه ملتهب
- درد یا ناراحتی در دندانها یا لثهها
- سردرد یا درد فک
- بوی بد دهان
- طعم ترش در دهان
اگر کودک شما از این موارد شکایت داشت فوراً آنها را برای ارزیابی و بررسی دقیق تر نزد دندانپزشک ببرید.
آیا در دندانهای جلویی کودکان حفره ایجاد میشود؟
بله، پوسیدگی میتواند در همه دندانها ایجاد شود. پوسیدگیهای دندانهای پرمولر و آسیاب به دلیل موقعیت قرارگیری آنها در دهان که تمیز کردن آنها را سختتر میکند و داشتن حفرهها و شیارهایی که به گاز گرفتن و جویدن غذا کمک میکنند، شایعتر هستند. این دندانها فضای ایده آلی برای رشد باکتریها را ایجاد میکنند. از آنجایی که دندانهای جلویی صافتر هستند و شیارهای کمتری دارند، محلهای کمتری برای رشد باکتریها و پوسیدگی دندانها دارند. با این حال، دندانهای جلو قطعا میتوانند پوسیدگی داشته باشند. دلیل رایج برای ایجاد حفره در دندانهای جلویی استفاده طولانی مدت از شیشه پر از شیر یا آب میوه است که میتواند باعث ایجاد حفره بین دندانها شود.